Yazılım Sözleşmeleri Nasıl Düzenlenmelidir?

Yazılım sözleşmesi, bir şirketin yazılımını lisans alan kimseye kullanım hakkı verdiği temel bir sözleşmedir. Lisans veren, yazılımını lisanslayarak kâr elde ederken, diğer yandan müşterilerin ihtiyaçları karşılanır. Bu sözleşmeleri anlamak için öncelikle temel kavramların ne olduğu bilinmelidir.

• Yazılım, dijital cihazlara belirli bir görevi yapması için talimat veren bir dizi bilgi, program veya uygulamadır.
• Lisans verme (lisanslama), yazılımın kullanılmasına belirli şartlarda ve belirli sürede (bazen süresiz) izin vermektir.
• Anlaşma, tarafların birbirleriyle anlaşarak aralarındaki yasal bağlayıcılıktır.

Yazılım lisans sözleşmesi genel olarak yazılımın nasıl çalıştırılacağı ve kurulacağı, kullanım süresi, ücretler ve diğer çeşitli hususları da içermektedir.

Yazılım lisans sözleşmesi neden yapmalıyız?

Yazılımı geliştiren kimse bunu pazarlarken uzun vadeli faydalar elde etmek, kopyalanmaya karşı korunmak ve diğer ihlallere karşı güvenlik önlemleri almak ister. Emek harcadığınız yazılımı kullandırırken hem belirli kurallarınızı dikte etmek hem de sorumluluğunuzu sınırlandırmak istersiniz.  Sözleşme ile kaç kullanıcının hangi şartlarda yazılımı kullanabileceğini belirleken tersine mühendislik, satış veya yazılımın 3. taraflara aktarılmasına lişkin kısıtlamalar da kendinizi korumak isterseniz. Böylece:

• Yazılımınızın kötüye kullanımının önlenmesi: – Bu, herhangi bir sözleşmenin imzalanmadığı buna karşılık yazılımınızı bir müşteriye kullanım için verdiğiniz bir senaryoyu ifade eder. Müşteriler bunu kopyalayıp bilgisayarlarına yükleyebilir ve tersine mühendislik kullanarak yeni yazılımlar yapmak için kullanabilir, bu da daha büyük kayıplara yol açar. Dolayısıyla, burada yazılımın kötüye kullanılmasını önlemek için bir sözleşmenin var olması gerekir.
• Sözleşme size kurallarınızı belirleme imkanı verir: Bir sözleşme taslağı hazırlamak size lisans verenin ihtiyaçlarına göre hükümler koyma hakkı verir, ancak müşterinin neye ihtiyacı olduğu da dikkate alınmalıdır.
• Yazılımı satmak yerine lisanslamak uzun vadeli fayda sağlar:  Satmak fikri mülkiyetin tamamen alıcıya devrine ve bir daha finansal getiri elde edememenize sebep olur.  Ancak lisanslama yoluyla, sahibi olarak kalmaya ve gelir elde etmeye devam edebilirisiniz.
• Kullanım süresi ve sonlandırma inisiyatifi:  Kullanım süresi bir sözleşme ile belirlenebilir ve ayrıca herhangi bir ihlal olması durumunda, sözleşmeyi feshedebilir ve müşterilerin eylemleri nedeniyle karşılaştığınız zararın tazmin edilmesini isteyebilirsiniz.
• Asgari garanti kuralı: Her iki tarafın yükümlülüklerini tanımlayarak asgari bir garanti ve SLA süresi belirleyerek yükümlülüklerinizi daha net bir şekilde tespit edebilirsiniz.
• Tahkim Kuralı: Sözleşme ile fikri mülkiyetinizi koruyacağınız mekanı mahkemeler yerine daha hızlı olacak tahkim merkezleri belirleyebilirsiniz.

Yazılım lisans türleri

• Tescilli Yazılım;
• Freeware;
• Özel Yazılım;
• Açık Kaynak Yazılım.

1. Tescilli yazılım: Lisans ücreti ödendikten sonra erişimi sağlanan ticari bir yazılımdır. Bu tür yazılımların kaynak kodu mevcut değildir, bu da sahibine belirli avantajlar sağlamaktadır.
2. Freeware: Bu tür yazılımlar temel olarak kişisel çalışmalar için kullanılır.  Bunun için herhangi bir lisans ücreti yoktur. İhtiyaca göre kopyalama ve değiştirme hakkına izin verilir.
3. Özel yazılım: Bu tür yazılımlar bir şirketin siparişi üzerine ihtiyaçlarına göre tasarlanmaktadır.
4. Açık kaynaklı yazılım: Bu tür yazılımlarda kaynak kodu mevcuttur ve ücretsizdir. Dağıtabilir, değiştirebilir ve kopyalayabilirsiniz.

Yazılım Sözleşmeleri Neyi İçermelidir?

• Taraflar: Sözleşme, sözleşmeyi imzalayan taraflar hakkında bilgi vererek başlar. Burada taraflar şunlardır: – biri yazılımı lisanslayan sözleşmeyi imzalama hakkına sahip olan şirket veya şirket adına kişi, diğer taraf ise yazılımı kullanan son kullanıcıdır. Tarafların ayırt edici bilgileri (unvan, vergi no, adres) buraya yazılır.

• Tanımlar: Teknik anlamı olan terimlerin tanımlanması esastır çünkü bu terimler tanımlanmadığı takdirde taraflar arasında karışıklık yaratabilir. Sözleşmenin sorunsuz işlemesi için terimlerin netleştirilmesi her iki taraf için de kolaylık sağlamaktadır. Örneğin kaynak kodu, fikri mülkiyet vb. terimlerin uygun şekilde tanımlanması gerekir.

• Hizmetin kapsamı: Bu sözleşmenin kapsamı, lisans verenin yazılımı lisans alana sözleşmede tanımlanan şartlar ve koşullar altında kullanım için sağlamasıdır.

• Süre:

• Fiyat ve ödeme: Bu madde, Lisans Alanın lisans verene sözleşmede belirtilen süre içinde hangi tutarda ve ne zaman ödeme yapacağını içerir. 

• Münhasırlık: Bu, bu sözleşmenin önemli bir maddesidir. Kullanıcının yazılımı kullanma konusunda münhasır hakka sahip olduğunu ve yazılımı üçüncü bir tarafla paylaşamayacağını veya yeniden satamayacağını belirtir.

• Garanti: – Bu madde tüm garantileri listeler. Lisans veren, yazılımın işleyişi hakkında garanti verebilir ve ortaya çıkabilecek olası zararlar için garantilerini sınırlandırabilir.

• Sorumluluk: – Bu madde lisans verenin sorumluluğunu hangi durumlarda sınırlanacağını içerir.

• Fikri mülkiyet hakları: Bu madde yazılımın sahipliğini belirler. Bir yazılım lisans sözleşmesinde fikri mülkiyet hakları lisans alana devredilmez, yazılımın sahibinde kalır.

• Sözleşmenin feshi: Bu madde, sözleşmenin hangi koşullar altında feshedilebileceğini belirtir. Bu madde, herhangi bir sahtekarlığa ve/veya sözleşmede tanımlanan yükümlülüklerin ihlaline karşı oluşturulmuştur.

• Bildirimler: – Bu madde, bildirimin sağlanması için hangi iletişim kanallarının kullanılacağını ve nasıl gerçekleştirileceğini tespit eder. 

• Masraflar ve vergiler: -Bu madde, yazılımın lisanslanmasında uygulanan vergilerin ve yazılımın teslim edilmesi sürecinde ortaya çıkan tüm masrafların ödenmesinden kimin sorumlu olacağını açıklar.
• Uygulanacak hukuk ve yetkili yargı mercii: Taraflar arasında bir anlaşmazlık çıkması durumunda, bu madde davanın karara bağlanacağı yetkili yargı merciine atıfta bulunulmasına yardımcı olur. Bu sözleşme için geçerli olan hukuk sağlanacaktır. Yazılım Lisans Sözleşmelerinde, kullanıcı (Lisans Alan) bir tüketici olduğunda, yetkili yargı yetkisi tüketicinin ikametgahı olacaktır. ktır.

Yazılım Sözleşmeleri: Sık Karşılaşılan Hataların Çözüm Yolları

• Yazılım sözleşmeleri karmaşıklıklarıyla bilinirler. Bu nedenle, sözleşmeyi hazırlarken lisans sahibine tam olarak ne sağlandığını anlamak için her bir terimi ve maddeyi dikkatlice gözden geçirdiğinizden emin olun. Lisans verenin standart yazılım sözleşmesinde her yıl sözleşmenin yenilenmesi sırasında meydana gelebilecek değişikliklerle ilgili bilgi sahibi olmak çok önemlidir.
• Şirket personeli ve çalışanları, yazılımın şirketin veri sunucularına yüklenmesi ve nasıl kullanılacağıkonusunda eğitilmelidir.
• Yazılım lisanslanırken gerekli esneklik sağlanmalıdır. Değiştirilmesi zor kurallar işi yapılamaz hale getirebilir.
• Sözleşmeleri hazırlarken teknik hususları, ticari hususları ve yasal hususları aklınızda bulundurun. Hazırlanan bir teknik madde yasa hükümlerine aykırı olabilir ve fiilen uygulanma imkanı bu durumda kalmaz.
• Planlama eksikliği, çok fazla zaman ve para kaybına neden olabilecek en büyük hatalardan biri olabilir. Lisans sahibi şirketler neye ihtiyaç duyduklarını düşünmeli ve ihtiyaç duymadıkları sürece lisans için ödeme yapmamalıdır.

Lisans veren şirket iflas etme ve kapanma durumu?

Bu durumlara karşı, emanet maddesi konulmalıdır. Lisans Veren kaynak kodunu, nesne kodunu ve ilgili belgeleri emanet hesabına devredebilir. Bu konuda faaliyet gösteren yeddi eminler mevcuttur.

 

Yazılım lisans sözleşmeleri için herhangi bir sorunuz olursa uzman ekibimizle iletişim kurabilirsiniz. Diğer yandan yazılım lisans maliyetlerinizi nasıl azaltabileceğinizle ilgili makalemize göz atabilirsiniz.