Web3 ve Yatırım Süreci Planlamaları
Pek çok teknoloji şirketi fon arayışına tohum yatırımlarla başlamaktadır. Tohum yatırımlarını artış gösteren yatırım turları takip etmektedir. Web3 dünyasında yatırım süreçleri farklı işlemektedir.
Web3 şirketleri tarafından takip edilen yatırım turları genel olarak web 2’ye göre benzer olsa da, kendilerine özgü yaklaşımları ve nitelikleri mevcuttur. Bu farklılıkları anlamak için önce kurucuların ve yatırımcıların beklentileri anlaşılmalı ve sonra yasal durum analiz edilmelidir.
Web3 şirketleri ve Yatırım Turları
Yatırım turu bir şirketin sermaye artırımı yaparken takip ettiği aşamalara verilen addır. Şirket büyümeye ve bunun için nakde ihtiyacı olduğunda bir yatırım turu başlatır. Web3 şirketlerinin yatırım turları standart yatırım turlarına göre çeşitli farklılıklara sahiptirler.
- Birinci aşama: Birinci aşama arkadaşlardan, aileden (yakın çevreden) ve melek yatırımcılardan destek almaktır. Bu süreçte, şirkette çalışacak ilk insanlar işe alınırlar. İşe alınan kişiler (proof of concept) üzerinde çalışmaya başlarlar. Bu çalışanlara token veya hisse senedi opsiyonu vaat edilebilmektedir.
- İkinci aşama: İkinci aşama stratejik yatırım turudur. Stratejik yatırım turu sırasında kurucular token ekonomisi (tokenomics) prosedürlerini geliştirirler. Ardından projelerine en uygun olan blockchain ağına karar verirler.
- Üçüncü aşama: Üçüncü aşama özel token satışıdır. Kurucular belli özel bir kitleyi ikna ederek onlardan token karşılığı fon bulmaya çalışmaktadır
- Dördüncü aşama: Dördüncü aşama halka açık token satışıdır. Kurucular ürünlerinin büyümesini sağlamak ve token sahipleriyle bir topluluk oluşturmak için token varlıklarını halka açık bir şekilde dağıtmaya karar verirler.
Web3 şirketleri birinci aşamadan dördüncü aşamaya kadar her aşamada bir önceki yatırımcıları ikna ederek ilerlemek zorundadırlar. Yatırımcılar ile kurucular arasında çıkacak olan fikir ayrılıkları projenin sağlıklı bir şekilde ilerlemesini zorlaştırabilmektedir.
İlk Fon Nasıl Bulunur?
Web3 kurucularının başlatmak isteyecekleri ilk yatırım turunda melek yatırımcı arayışına girerler. Kurucular fikirlerini test etmek, kavramlar geliştirmek ve ürünlerini pazarla uyumlu hale getirmek için melek yatırım turundan yararlanırlar. Projenin bu aşamasında henüz pek çok şey net değildir.
Melek yatırımcıların hedefleri ve beklentileri şirketten bir pay almaktır. Alınacak pay doğrudan ürünün fikri mülkiyet haklarıyla bağlantılıdır. Token çıkarılacaksa, yatırımcılar çeşitli token haklarına sahip olmak koşuluyla yatırım yapabilirler.
Melek yatırımcı ile yeniden yapılanma
Melek yatırım turunda kurucular ile yatırımcılar beklentiler açısından ortak noktada buluşmalıdır. Her iki tarafın hedefleri ve hassasiyetleri dikkate alınmalıdır. Taraflara ait hakların korunması için gerekli hukuki çalışmalar yapılmalıdır.
- İlk şirketin kurulması ve tescili: Kurucular faaliyetleri için bir şirket kurmalı ve tüm fikri mülkiyet haklarını mümkün olduğunca tescil ettirmelidir.
- Yatırım sözleşmelerinin imzalanması: Yatırımcılara SAFE gibi doğru yatırım sözleşmesi sunularak yatırımlarının güvende olması sağlanmalıdır.
- Token haklarının belirlenmesi: Yaptıkları yatırım karşılığında yatırımcılara ne sunulacağı belirlenmelidir. Token sunulacaksa Token opsiyon sözleşmesi imzalanmalıdır.
Melek yatırım turunda kurucular projedeki haklarını kaybetmemek için çaba göstermelidir. Ayrıca yatırımcıları ikna edebilmek için yatırımlarını güvence altında tutacaklarını ispatlayan bir yasal yapılanma oluşturulmasına dikkat edilmelidir.
Stratejik Yatırım Süreci
Kurucular ekiplerini oluşturup, ürünlerin prototiplerini üretip potansiyel kullanıcıların deneyimlerini de ürün geliştirme sürecine ekledikten sonra stratejik yatırım turuna başlayabilir. Kurucular bir yandan geliştirmelere devam ederken diğer yandan fon arayışına devam edeceklerdir. Tokeneconomics olarak ifade edilen tokenin üretilmesi, yönetimi ve hatta sistem dışına çıkarılıp iptal edilmesini de içeren sürecin oluşturulması bu aşamada önem arz eder. Tokeneconomics ile şu hedeflere ulaşılabilir;
Native token sunulması ile ürün kullanımını ve sürece katılımı artırmak mümkün olabilir.
Ürünün tanıtılması ve bilinirliğinin artırılması için halka açık token dağıtımı öngörülebilir. Projenin hedef kitlesi bu şekilde genişletilebilecektir.
Merkeziyetsiz yapı oluşturulması yolu bu şekilde açılabilir. Haklarıyla doğru orantılı olarak token sahipleri ile merkeziyetsiz bir yapı (DAO) oluşturma konusunda adımlar bu süreçte atılma imkanı oluşabilecektir.
Tüm bunların desteklenebilmesi için token ekonomisi kapsamında projeyi destekleyecek borsalara, cüzdanlara veya likidite havuzlarına karar verilmelidir. Stratejik yatırım turu sayesinde projenin yüksek düzeyde bilinir olması sağlanabilir.
Stratejik yatırım turunda yapılanma süreci
Stratejik yatırım turu için yasal çerçevedeki çalışmalar yatırımcıların hedefleri ve amaçları tam olarak anlaşıldıktan sonra başlatılmalıdır. Çünkü yatırımcılar uygun fiyattan token alma hakkı ve token dağıtımında yasal kısıtlama olmadığına dair garanti talep edebilirler.
- Token dağıtımı yapacak şirketin kurulması: IEO/ICO ihracı ve dağıtımı kontrol edecek bir şirket kurulmalı veya mevcut şirket yapısı buna göre düzenlenmelidir.
- Token değer tablosunun belirlenmesi: Token satış fiyatının belirlenerek token likiditesi üzerinde yasal kısıtlamalar olup olmadığı araştırılmalıdır.
- SAFT sözleşmesinin hazırlanması: Token değer tablosu, üst sınır limitleri ve dağıtım planı SAFT sözleşmesi ayrıntılı bir şekilde dahil edilmelidir.
Stratejik yatırım turunda yatırımcıların beklentilerini dikkate almak en önemli gereksinimlerden birisidir. Yatırımcılarla SAFT sözleşmesi imzalandıktan sonra stratejik yatırım turunun yasal problemleri ortadan kaldırılır.
Özel token Satış Süreci
Stratejik yatırım turunda kurucular bir token değer tablosu ve token dağıtım planı oluştururlar. Bu süreçten sonra kurucular özel olarak token’larını belirli bir kitleye satmak isterler ve burada 2 hususu planlarlar.
- Token ekonomisi altyapısı: Kurucuların ekonomik olarak talep ve arzı dönemsel olarak analiz ettiği ve mümkünse test ettiği bir süreç bu aşamada kurulur. Ürün, pazarın konumu ve talep tahmini ile verilecek token’ların niteliği arasında önemli bir ilişki mevcuttur.
- Token dağıtımı için plan: Kurucuların güçlü bir yatırım topluluğu oluşturmalarını sağlayacak halka açık token dağıtım planı geliştirilmelidir. Diğer bir deyişle özel token satış sözleşmeleriyle belirli bir kitleye satış yapılırken halka açık satışın planlaması da yapılır.
Özel token satış turuyla kurucular hedeflerine oldukça yaklaşır ve halka açık token dağıtımı için plan yapıldığında ürünün kullanımı çok daha etkili bir şekilde teşvik edilebilir. Ayrıca hedef grubu olarak satışların yapılacağı token topluluğu da oluşturulabilir.
Özel token satış turunda yasal yapılanma
Özel token satış turunun en önemli yönü dağıtılacak token varlıklarının ihraç edilmiş olmasıdır. İlk token satışı sadece yatırımcılara özel transferleri değil aynı zamanda bunların asıl token’lara dönüşümlerini de kapsar. Önceki turlarda imzalanan SAFT belgesi geçerliliğini korur.
- Token dağıtımını yöneten şirketin analizi: Token dağıtım yapan şirket analiz edilerek token satışına başlamak için özel izinlerin alınıp alınmadığı kontrol edilmelidir (örneğin söz konusu token security nitelikte ise süreç tamamen farklılaşır)
- Özel token satış sözleşmesinin imzalanması: Özel satış token turunda buna dair özel bir sözleşme imzalanmalıdır. Önceden ihraç edilmiş olan token varlıklarının yatırımcılara devri yapılmalıdır.
- Token dönüşümlerinin yapılması: SAFT anlaşmalarına bağlı kalarak token dönüşümleri yapılmalıdır. Token varlıkları SAFT sahiplerine devredilmelidir.
Özel token satış turu için gerekli yasal çalışmaları yerine getirerek yasal yapılandırma oluşturulmalıdır. Özel token satış turunda elde edilecek başarılar halka açık token satış turuna yansıtılabilir. Bu sebeple yasal altyapı sağlam bir şekilde hazırlanmış olmalıdır.
Halka açık token satış turu nasıl ilerler?
Özel token satış turunun temel hedefi halka açık token satış turu için hazırlık yapmaktır. Token sahipleriyle bir topluluk oluşturmak için güçlü bir pazarlama kampanyasına ihtiyaç vardır. Kampanyanın yasal koşullarla desteklenmesi gerekir.
- ICO ve TGE (token oluşturma) etkinlikleri: ICO ve TGE adı verilen ilk etkinlikler yapılmalıdır. Bu etkinlikler halka açık token satışı gerçekleştirilmesini kolaylaştırırlar.
- IDO, IEO ve Launchpad etkinlikleri: IDO, IEO ve Launchpad sayesinde token varlıkları halka açık olarak geniş bir kitleye ücret karşılığı dağıtılabilirler.
Bu yatırım turunun başarısında, halka açık token dağıtımı için en uygun yöntemi belirlenmesi rol oynar. Yaygın olarak kullanılan token dağıtım yöntemlerine bağlı kalmak gerekebilir. Çünkü yasal koşullara uyumlulukta daha az problem yaşanır.
Halka Açık Token Satışı Nasıl Bir Hukuki Yapılanma Gerektirir?
ICO ve TGE gibi halka açık token dağıtım kampanyalarını yürütmek için token dağıtımının bulunduğu ülke mevzuatı önemlidir. Firmanın bulunduğu alana uygun olarak yasal değerlendirme yapılmalı ve yasal süreçler takip edilmelidir. Bu süreçte kripto dostu bir ülke tercihi mümkündür.
Token varlıklarının halka açık şekilde dağıtımını etkileyecek en önemli durum token satışından elde edilecek gelirin toplandığı yerdir. Eğer satışın geliri token dağıtım firmasına kalacaksa merkezi bir token satışı gerçekleştirilmiş olacaktır.
Halka açık token dağıtımı için gerekli yasal izinlerin alınması önemlidir. Firmanın bulunduğu bölgeye göre lisans alınması söz konusu olabilir. Ayrıca KYC ve AML prosedürleri sıkı bir şekilde takip edilerek finansal uyumluluk sağlanmalıdır.
IDO, IEO ve Launchpad için yasal yapılanma
IDO, IEO ve Launchpad yöntemiyle token dağıtılacaksa işlemleri sürdürebilmek için bir aracı gereklidir. Bu aracı bir platform (kripto varlık servis sağlayıcı) dur ve token dağıtan şirket ile token alıcıları arasına konumlandırılır. Çoğu durumda görev tanımları nettir.
Aracı platform token alıcılarının ve fon kaynağının doğrulanmasını kontrol eder. Doğrulama işlemleri için tüm gereksinimleri karşılar. Yasal koşulları çiğnemeden hareket etmek için token varlıkları için hukuki görüşe ihtiyaç duyarlar.
Yatırım turları bitti peki sonrası?
Halka açık bir token dağıtım kampanyası yürüttükten sonra kurucuların yapması gereken token sahipleriyle bir topluluk oluşturmaktır. İlk gerçekleştirilen halka açık token dağıtım kampanyasıyla bu hedefe ulaşabilmek mümkündür.
Halka açık token dağıtımı merkezi olarak yapılandırılan son fon sağlama turu olur. Dağıtım tamamlandıktan ve DAO oluşturulduktan sonra ek token ihracı ve ek likidite değerlendirilir. Tüm kararlar DAO üyeleri arasında yapılan oylamayla alınır.
Projeniz hangi yatırım aşamasındaysa ihtiyaç duyacağınız destek buna uygun olarak değişecektir. Bu konuda detaylı bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.