PnP Finans, Servis Bankacılığı ve Gömülü Finans Karşılaştırması
Tak Çalıştır Finans (PnP Finans), Gömülü Finans ve Servis Bankacılığı
Embedded Finance (Gömülü Finans), Banking-as-a-Service (Servis Bankacılığı BaaS) konusunda daha önce detaylı makaleler yazmış ve siz değerli okuyuculara bilgi sağlamıştık.
https://www.finahukuk.com/2023/01/01/gomulu-finans-embedded-finans-ve-turkiyede-regulasyonu/
Bu sefer Plug-and-Play-Finance (PnPF, Tak Çalıştır Finans) adı verilen yeni nesil fintech modelini de bu karşılaştırmaya dahil edeceğiz. Ama öncelikle gömülü finans ve servis bankacılığını bir hatırlayalım.
Gömülü Finans
Gömülü Finans terimi, finansal olmayan bir hizmet sağlayıcısının (bir pazar yeri veya bir SaaS firması gibi) mal ve hizmetlerinin finansmanını kendi finansal ürünleriyle sağladığı iş modelidir. Örneğin yemek dağıtımı alanında faaliyet gösteren DoorDash tedarikçilerine bir banka kartı sağlamakta ve bunu sadakat programıyla birlikte işletmektedir. Daha detaylı bilgi için:
https://www.finahukuk.com/2023/01/01/gomulu-finans-embedded-finans-ve-turkiyede-regulasyonu/
Servis Bankacılığı (BaaS)
Servis Bankacılığı veya kısaca BaaS, üçüncü taraf şirketlerin finansal ürünler sunmasını sağlayan teknoloji ve lisanstan oluşan bir iş modelini ifade eder. BaaS, ürün teklifini tanımlar ve bunu sunan şirket genellikle servis bankacılığı sağlayıcısı olarak adlandırılır. Avrupa’da en çok bilinen BaaS sağlayıcıları Almanya’dan Solaris, Fransa’dan Treezor ve İngiltere’den Modulr ve Railsr’dir. BaaS modelini fintech as a service’dan ayıran en önemli unsur genellikle kredi kartı ve mevduatı barındıran iş modelleri olmaktadır. BaaS ile ilgili daha detaylı bilgiye aşağıdaki blog yazımızdan ulaşabilirsiniz:
Tak-Çalıştır-Finans (PnPF)
BaaS’a benzer şekilde, PnPF’de finans dışındaki kuruluşların bankacılık ve diğer fintech ürünlerini müşterilerine lisans almadan finansal ürünleri sunma imkanını vermektedir. Ancak servis bankacılığı ile çoğunlukla karıştırılmaktadır. Öncelikle Tak Çalıştır Finans adından da anlaşılacağı gibi modüler halinde finansal olmayan kurumun fazla bir teknoloji bilgisine sahip olmadan ürünleri hızlı bir şekilde müşterilerine sunabilmesini sağlamaktadır.
PnP çözümlerinin uygulanması daha kolaydır, çünkü aşağıdakiler için gereken tüm unsurları içerir:
- Uzaktan müşteri edinimi: Finansal olmayan kuruluş regülatörlerin beklentilerini karşılamaya gerek kalmaksızın, her şeyi finansal kuruluşa devreder ve hassas veriyi saklamaz.
- Bankacılık ve finans ürünlerinin kolayca sunulması: Kredi kartı-debit kart oluşturma, sigorta poliçesi düzenleme gibi konularla zaman kaybetmez. Bunların hukuki, operasyon ve teknik alt yapısının tamamını finans kurumu üstlenir.
- Fintech faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi: Tüm parametreler önceden tanımlanmıştır, müşterinin kredi limiti bellidir, sözleşmeler hazırdır. Stripe Connect ve Bolt buna iyi örnekler oluşturmaktadır.
PnPF sağlayıcıları tek bir platformla tüm çözümleri sunabilme imkanı sağlayabilmektedir. Gerektiği takdirde parametreler modüller üzerinde değiştirilerek hizmet arka tarafta farklılaştırılabilmektedir. Bu ticaretin finansmanının hızlı ve daha düşük maliyetli yapılabilmesine imkan tanımaktadır. Ancak PnPF modüllerini kullanacak bir şirket yeterince esnek olamayacaktır.
Hangi halde PnP Finans hangi halde BaaS kullanılır?
- Finansal ürünü müşterilerine sunmak isteyen şirketin çok fazla Fintech deneyimine / bilgisine sahip olmadığı durumda
- Hızın önemli olduğu durumlarda PnP finans tercih edilir.
Öte yandan,
- Finansal olmayan şirketin finansal ürünler üzerinde daha fazla hakimiyet elde etmek istediğinde
- Teknoloji olarak gerekli alt yapıya sahip olduğunda BaaS modelleri tercih edilmelidir.
Bir BaaS ve PnPF sağlayıcısının ideal müşteri profili nedir?
Her iki sağlayıcı da aynı şeyi mümkün kılmaktadır: üçüncü taraf şirketler onlar sayesinde ödeme hesapları oluşturabilmekte ve debit/mevduat/kredi kartları çıkarabilmektedir. Her iki iş modeli arasındaki gerçek fark, ideal müşteri profilleri ve buna doğrudan bağlı olarak müşterilerinin ürünü kullanma biçimleridir. BaaS sağlayıcılarının çoğu, potansiyel müşterilerin yalnızca Fintech şirketleri olduğu bir dönemde kurulmuştur. Bu nedenle, ürün de bu şirketlere hitap edecek şekilde inşa edilmiştir. Geleneksel bir BaaS sağlayıcısı ile genellikle en az altı ay bir entegrasyon süresi harcarsınız. Bu süre genellikle sadece teknolojiden değil, müşterinin mevzuata uyum yükümlülüklerini yerine getirme zorunluluğundan da kaynaklanır. Geleneksel bir BaaS ile entegre olan bir şirketin kendi KYC sağlayıcısını (KYC/KYB) tedarik etmesi de kolay değildir. Tüm bunlar, sadece birkaç hafta içinde entegre edilebilen ve canlıya alınabilen kullanıma hazır bir çözüm sunan PnPF sağlayıcılarında tipik olarak farklıdır. Bu durum PnPF’nin her zaman daha üstün olduğu izlenimini verse de, bu gerçekten müşterinin gereksinimlerinin ve tercihlerinin ne olduğuna bağlıdır.
Kimler BaaS ile kimler PnPF ile çalışmalıdır?
Tipik olarak, erken aşamalarında olan şirketler veya MVP’leri başlatmak isteyen daha büyük şirketler genellikle yeni çıkan PnPF sağlayıcılarına ilgi duymalıdır. Öte yandan, ürün planları konusunda belirli bir stratejiye ve teknolojik alt yapıya sahip olan daha büyük şirketlerin geleneksel bir BaaS ile çalışma olasılığı daha yüksek olabilir.
PnPF BaaS 2.0’mıdır?
https://vodeno.com/baas-trends-2023-and-beyond-our-latest-research/ yapılan araştırmaya göre Baas 2.0 daha hızlı finansal çözümler ve entegrasyonu ve daha düşük maliyete işaret etmektedir. Burada evet cevabı hatalı olmayacaktır.
Türkiye’de regülasyon anlamında PnPF ile BaaS farklı mıdır?
BDDK Servis bankacılığı düzenlemesi yürürlükte olmakla birlikte doğru dürüst izin alınmış servis bankacılığı iş modeli ortada görünmemektedir. Bunun sebebi düzenlemenin aşırı sert olması ve süreçlerin uzun sürmesidir. PnPF’de finansal olmayan kurum tüm hukuki ve teknik alt yapıyı finansal kuruma havale etse de düzenleme açısından bir farklılık bulunmamaktadır. Aslında PnPF regülatörler açısından bilgi güvenliği ve bankacılık riskleri açısından daha güvenilir bir çözümdür. Ancak piyasa rekabeti bozucu etkisi ve müşteri haklarının gözetim zorluğu daha fazla olabilir.