Elektronik Para Lisansı Nasıl Alınır?
Türkiye’de elektronik para başvurusu yapmak veya elektronik para lisansı almak için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) lisans alınmalıdır. Lisans ve başvuru süreci 3 aşamalıdır.
Elektronik Para Lisans Sürecinin İlk Adımı: Şirket Kuruluşu
Öncelikle bir şirket kurulmalı ve ana sözleşme değişiklik taslağı ile TCMB’ye başvurulmalıdır. Elektronik para şirketi kurmak veya elektronik para lisans başvurusu yapmak için ana sözleşme değişiklik taslağının mevzuata uygun olması gerekmektedir. Sık yapılan hatalardan birisi yönetim kurulu sayısının eksik olması, ana sözleşme taslağında yapılacak faaliyetlerin eksik veya hatalı gösterilmesidir. Örneğin elektronik para şirketi faaliyetleriyle uyumlu olmayan bir faaliyet gösteremez. Dolayısıyla böyle bir faaliyet konusu TCMB mevzuatına hatalıdır. Bir başka örnek ödeme şirketleri elektronik para faaliyetinde bulunamaz. Bu sebeple elektronik para başvurusu yapmak yerine ödeme lisansı almak isteyen bir şirket faaliyet konularında buna yer vermemelidir.
Elektronik Para Lisansı İkinci Aşaması (İstihbari Aşama)
TCMB’den ana sözleşme değişikliğine olumlu görüş geldiği takdirde, ana sözleşme değişikliği tescil edilir ve ikinci aşamaya geçilir. Bu aşamada elektronik para lisans başvurusu yapan şirket iş planını, yöneticilerin ve yönetim kurulu üyelerinin özgeçmişlerini/sicil kayıtlarını/finansal bilgilerini TCMB’ye sunar. Elektronik para şirketi kurmak isteyen girişimci ayrıca politika ve prosedürlerini hazır hale getirmelidir. Finansal bağımsız denetim raporu ve TCMB’nin talep ettiği diğer dokümanları hazır ederek ikinci aşama için TCMB onayına başvurur. Burada sık yapılan iki hata mevcuttur. İlki iş planının yeterince özgün olmaması ve TCMB’nin beklentilerini karşılamamasıdır. İkinci hata kurucuların yeterli finansal güce sahip olmamasıdır. İkinci aşamada yine iç kontrol, risk yönetimi gibi kilit personelin belirlenmiş olması gerekmektedir.
Nihai Aşama
Elektronik para şirketi kurmanın ikinci aşaması tamamlandıktan sonra bilgi sistemleri denetim süreci başlar. TCMB tarafından yetkilendirilmiş bağımsız denetim firmaları şirketin süreçleri ve bilgi sistemleri üzerinde detaylı bir denetim gerçekleştirir. Sunulan rapor olumlu olduğu takdirde elektronik para lisansı için nihai başvuru gerçekleştirilebilir. TCMB’nin bilgi sistemleri tebliği çerçevesinde yapılan bu denetimlerde bilgi sistemlerinin güvenilir sunucularda kurulu olması, ikincil sistemlerin hazır olması gerekmektedir. Dikkat edilmelidir ki, bu aşamaya kadar bilgi sistemlerinin tam olarak hazır olmasına gerek yoktur. Bu aşamada ayrıca sermaye TCMB’nin talep ettiği nihai tutara artırılmalıdır. Kanun’da 5 milyon TL olarak belirtilen sermaye bu aşamada 55 milyon TL’ye yükseltilmelidir. Ayrıca belirli bir tutar teminatın TCMB’de bloke edilmesi gerekecektir.
Elektronik Para İzin Sürecinde Sık Karşılaşılan Hatalar
- Çoğu girişim, şirket kurmadan ilk aşamaya geçmeye çalışmakta ve vakit kaybetmektedir. Halbuki bir teknoloji şirketi kurması onun lehinedir.
- Yazılım ve sistemler TCMB mevzuatına uygun olmayabilmektedir. Çok iyi bir yazılım ve sistem alt yapınızın olması TCMB denetimlerini geçeceğiniz anlamına gelmemektedir. Bilgi güvenliği ve uluslararası standartlara uyumlu sistem, süreç ve mekanizmalara sahip olunması gerekmektedir.
- TCMB izin süreci uzun ve meşakatlidir. Dolayısıyla sabır ve maliyet gerekmektedir. Bu sürenin gerektirdiği maliyeti iyi analiz etmeme projelerin başarısız sonuçlanmasına sebep olabilmektedir.
- Kurucularda aranan şartlar içinde yazılı olmayan kurallarda mevcuttur. Girişimlerin buna dikkat etmediği gözlemlenmektedir.
Tüm şartlar sağlandığında ve başvurular eksiksiz yapıldığında elektronik para lisansına sahip olunmaktadır. Bu süreç çoğu zaman zahmetli ve maliyetli olabilmektedir. Ancak defalarca kez bu süreci başarıyla tamamlamış olan Finahukuk püf noktalarıyla sizlere yüzbinlerce dolar tasarruf ettirerek süreci başarıyla yönetebilmektedir.